آسانسور چیست؟
آسانسور چیست؟ ascenseur
آسانسور چیست؟
آسانسور دستگاهی است که برای جابه‌جایی افراد و بارها بین طبقات مختلف یک ساختمان استفاده می‌شود. این وسیله عموماً از یک کابین محصور شده تشکیل شده که در امتداد ریل‌های عمودی حرکت میکند. با فشار دادن دکمه‌های کنترل، کابین به طبقه مورد نظر منتقل می‌شود.
ریشه کلمه آسانسور
کلمه آسانسور ریشه در زبان فرانسوی دارد و از واژه ascenseur گرفته شده است. این واژه فرانسوی خود از فعل ascendre به معنای صعود کردن یا بالا رفتن مشتق شده است. در واقع، ریشه این کلمه به لاتین برمی‌گردد، جایی که از ترکیب دو جزء ad به معنای به سوی و scandere به معنای بالا رفتن تشکیل شده است.
در زبان‌های دیگر نیز کلمات مشابهی برای آسانسور وجود دارد که ریشه‌های مشترکی دارند. به عنوان مثال:
- انگلیسی: Elevator (در آمریکا) و Lift (در بریتانیا)
- آلمانی: Aufzug
جالب است بدانید که فرهنگستان زبان فارسی استفاده از کلمه آسانبر را برای آسانسور حمل انسان و بالابر را برای آسانسور حمل بار توصیه میکند. با این حال، کلمه آسانسور در زبان فارسی رایج‌تر شده است.
اجزای آسانسور
البته سیستم های موجود در سِنت لفت CentLift نیازی به این اجزا در اکثر مواقع ندارند ! و این یک مزیت خاص است !
آسانسورها دستگاه‌های پیچیده‌ای هستند که از مجموعه‌ای از قطعات و اجزا برای عملکرد ایمن و کارآمد تشکیل شده‌اند. در زیر به معرفی خلاصه هر یک از اجزای اصلی آسانسور می‌پردازیم:
- کابین آسانسور: فضایی است که مسافران در آن سوار می‌شوند و به طبقات مختلف جابه‌جا می‌شوند.
- موتور آسانسور: نیروی محرکه آسانسور را تامین میکند و می‌تواند از نوع کششی یا هیدرولیک باشد.
- سیم بکسل: طنابی فولادی است که کابین را به موتور متصل کرده و نیروی محرکه را به آن منتقل میکند.
- ریل‌های راهنما: کابین را در مسیر مستقیم هدایت کرده و از حرکت جانبی آن جلوگیری می‌کنند.
- درب‌های آسانسور: شامل درب کابین و درب طبقات است که به صورت خودکار باز و بسته می‌شوند.
- تابلو فرمان: مغز متفکر آسانسور است و تمام عملکردهای آن را کنترل میکند.
- گاورنر: دستگاه ایمنی است که در صورت افزایش بیش از حد سرعت کابین، ترمزهای اضطراری را فعال میکند.
- پاراشوت: دستگاه ایمنی دیگری است که در صورت قطع شدن سیم بکسل، کابین را روی ریل‌ها نگه می‌دارد.
- ضربه گیر: در انتهای چاه آسانسور نصب می‌شود و در صورت برخورد کابین با کف چاه، انرژی ضربه را جذب میکند.
- سایر قطعات: شامل حسگرهای ایمنی، کلیدهای اضطراری، سیستم تهویه و روشنایی است.
تاریخچه و پیشینه اختراع آسانسور
آسانسورها، این غول‌های آهنین که به راحتی ما را بین طبقات مختلف ساختمان‌ها جابه‌جا می‌کنند، بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی مدرن ما شده‌اند. اما آیا تاکنون به این فکر کرده‌اید که این فناوری شگفت‌انگیز از کجا آمده است؟ تاریخچه آسانسور به هزاران سال پیش بازمی‌گردد، زمانی که انسان‌ها به دنبال راهی برای تسهیل حمل و نقل عمودی بودند.
از بالابرهای باستانی تا آسانسورهای مدرن
اولین تلاش‌ها برای ساخت آسانسور به تمدن‌های باستانی مانند مصر و یونان بازمی‌گردد. مصریان باستان از سازه‌های ساده‌ای برای جابه‌جایی سنگ‌های عظیم در ساخت اهرام استفاده می‌کردند. یونانی‌ها نیز در بناهای عظیم خود از سازه‌های مشابهی بهره می‌بردند. با این حال، این دستگاه‌ها بیشتر شبیه به بالابر بودند تا آسانسورهای امروزی.
انقلاب واقعی در صنعت آسانسور در قرن ۱۹ رخ داد. با پیشرفت فناوری بخار و هیدرولیک، آسانسورها از ابزارهای ساده به دستگاه‌های پیچیده‌تری تبدیل شدند. اولین آسانسورهای هیدرولیک با استفاده از فشار آب کار می‌کردند و در کارخانه‌ها و معادن برای جابه‌جایی مواد سنگین مورد استفاده قرار می‌گرفتند.
الیشا گریوز اوتیس: پدر صنعت آسانسور
یکی از مهم‌ترین رویدادهای تاریخ آسانسور، اختراع ترمز ایمنی توسط الیشا گریوز اوتیس در سال ۱۸۵۲ بود. این اختراع، که از سقوط کابین آسانسور در صورت قطع شدن طناب جلوگیری می‌کرد، به طور چشمگیری ایمنی آسانسورها را افزایش داد و به رشد صنعت آسانسور کمک شایانی کرد. اوتیس شرکتی را تأسیس کرد که به یکی از بزرگترین تولیدکنندگان آسانسور در جهان تبدیل شد.
انقلاب الکتریکی در صنعت آسانسور
با اختراع برق، تحولات عظیمی در صنعت آسانسور رخ داد. موتورهای الکتریکی جایگزین موتورهای بخار و هیدرولیک شدند و سیستم‌های کنترل پیچیده‌تری برای آسانسورها طراحی شد. در سال ۱۸۸۰، اولین آسانسور الکتریکی توسط ورنر زیمنس اختراع شد و در سال ۱۸۸۹، اولین آسانسور الکتریکی تجاری با موفقیت نصب شد.
آسانسورهای امروزی: فناوری پیشرفته و ایمنی بالا
امروزه، آسانسورها به یکی از پیچیده‌ترین دستگاه‌های مکانیکی تبدیل شده‌اند. با استفاده از فناوری‌های پیشرفته مانند میکروپروسسورها، سنسورها و سیستم‌های کنترل هوشمند، آسانسورهای مدرن بسیار ایمن‌تر، سریع‌تر و راحت‌تر از نسل‌های قبلی خود هستند.
تأثیر آسانسور بر زندگی بشر
آسانسورها نقش بسیار مهمی در شکل‌گیری شهرهای مدرن ایفا کرده‌اند. این دستگاه‌ها امکان ساخت ساختمان‌های بلند و پیچیده را فراهم کرده و به رشد جمعیت شهری کمک کرده‌اند. علاوه بر این، آسانسورها در صنایع مختلف، از جمله تولید، حمل‌ونقل و خدمات، کاربردهای گسترده‌ای دارند.
آینده آسانسور
با پیشرفت فناوری، آینده آسانسور بسیار امیدوارکننده به نظر می‌رسد. محققان در حال کار بر روی توسعه آسانسورهای بدون اتاقک، آسانسورهای مغناطیسی و آسانسورهایی با سرعت بسیار بالا هستند. این نوآوری‌ها نه تنها زندگی ما را راحت‌تر خواهند کرد، بلکه به ما امکان خواهند داد تا به فضاهای جدید و ناشناخته دست پیدا کنیم.
تاریخچه ورود آسانسور به ایران
برخی بر این باورند که اولین آسانسور را ناصرالدین شاه قاجار وارد ایران کرده‌است و برخی دیگر نیز معتقدند اولین آسانسور را احمدشاه در پالایشگاه آبادان نصب کرده‌است اما حال اثری از هیچکدام نمانده است، اما آسانسورهای باقی مانده گواه این هستند که ساخت ساختمان‌های سه طبقه در دوره پهلوی اول آغاز شده و ساخت ساختمان‌های امروزی‌تر از سال ۱۳۳۵ در دوره پهلوی دوم اتفاق افتاده است، در ابتدا آسانسورها از خارج از کشور وارد و توسط نصابان دوره دیده در ساختمان‌ها نصب می‌شدند و بعد از مدتی در همان دوره پهلوی دوم در سال ۱۳۴۵ تولید اولین آسانسور در ایران با الهام از نسخه اروپایی توسط شخصی بنام اوکسن الکسانی انجام شد.
انواع آسانسور بر اساس مکانیزم داخلی
با نگاهی به تاریخ، متوجه شدیم که آسانسورها به یک کالای رایج تبدیل شدند و طراحی ایمن و قابل توجهی را به دست آوردند. از دیگر مزیت‌های آسانسورها این است که میتوانند افراد، حیوانات، کالاها، اثاثیه سنگین و … را حمل کنند. اسانسور در ساختمان‌های مسکونی و تجاری، بیمارستان‌ها، مراکز خرید، رستوران‌ها و حتی گاهی کتابخانه‌ها برای حمل و نقل اشیاء مربوطه استفاده می‌شود. همه این آسانسورها مکانیسم‌های خاصی دارند که انواع آن‌ها را مشخص میکند. در ادامه انواع آسانسور را گرد هم آورده‌ایم.
آسانسورهای کششی
اولین نوع به آسانسورهای کششی معروف هستند و با کمک طنابی که از روی چرخ می‌گذرد کار می‌کنند. این چرخ به یک موتور الکتریکی متصل می‌شود و هنگام روشن شدن موتور، چرخ به حرکت در می‌آید و طناب را می‌کشد و کابین آسانسور را به طبقات مورد نظر می‌رساند. چرخ معمولاً در اتاق ماشین قرار می‌گیرد که در بالاترین طبقه ساختمان ساخته می‌شود. سرعت هماهنگی چرخ و طناب با اضافه کردن یک وزنه تعادل به یک سر دیگر طناب (یک سر آن به ماشین متصل است) افزایش می‌یابد.
آسانسورهای هیدرولیک
این نوع آسانسور دارای مکانیزم کمی کندتر است که شامل یک پیستون در پایین آسانسور است. این پیستون توسط یک موتور الکتریکی کنترل می‌شود و وظیفه آن فشار دادن کابین آسانسور به بالا یا پایین با فشار دادن دکمه‌های طبقه است. با این حال، این یک فرآیند بسیار کند است و بنابراین، حداکثر سرعت جابه‌جایی ۲۰۰ فوت در دقیقه است. موتور الکتریکی بر خلاف آسانسورهای کششی در دسته ماشین آلات قرار می‌گیرد که در پایین‌ترین سطح ساختمان ساخته شده است. این نوع اسانسورها برای ساختمان‌های کوچکتر با کمتر از ۱۰ طبقه استفاده می‌شوند.
آسانسورهای اسکرول بار ! شیک لوکس کم صدا و… بسیازی مزایای دیگر…
خاص و منحصر به فرد بدون کابل بدون جک هیدرولیک و … ! برای سفارش بیشتر تماس بگیرید !
آسانسورهای پنوماتیک
آسانسورهای پنوماتیکی با فشار هوا در داخل شفت بالا و پایین می‌روند. اختلاف فشار هوا در بین ناحیه بالا و زیر کابین آسانسور یک خلاء ایجاد میکند که آسانسورها را با هوا منتقل میکند. آسانسور توسط توربین‌ها یا یک پمپ خلاء کار میکند که آسانسور را به سمت بالا می‌کشد و فشار را آزاد میکند تا آسانسور بتواند پایین بیاید. آسانسورهای پنوماتیکی با طراحی فشرده و مناسب برای کاربردهای آسانسورهای مسکونی هستند. برای نصب آسانسورهای پنوماتیکی نیازی به راه‌اندازی اتاق ماشین یا حفاری گودال نیست.
آسانسورهای مغناطیسی
آسانسورهای مغناطیسی به جای اینکه به طناب‌ها و قرقره‌ها متصل شوند، در میان شفت‌هایی که میدان‌های الکترومغناطیسی را در خود جای داده‌اند قرار گرفته‌اند و به عنوان محرک‌های خطی شناخته و باعث بالا و پایین رفتن کابین می‌شوند. یک سیم پیچ مغناطیسی که در امتداد این شفت‌ها قرار دارد، آهنرباهای موجود در کابین آسانسور را دفع میکند و باعث می‌شود که معلق شود. شفت‌ها قابلیت چرخش دارند و میتوانند به آسانسورها اجازه دهند به صورت افقی نیز حرکت کنند.
بر خلاف اسانسورهای کابلی سنتی که در آن تنها یک آسانسور می تواند از یک شفت استفاده کند، آسانسورهای مغناطیسی متعدد میتوانند از همان شفت استفاده کنند. فن آوری مغناطیسی به آسانسورها اجازه میدهد تا آزادانه و خارج از مسیر کابین در یک محور حرکت کنند.
آسانسورهای هیبریدی
آسانسور هیبریدی ترکیب دو مکانیزم آسانسور کششی و هیدرولیکی است که هم با موتور و هم پیستون به بالا و پایین رفتن کابین کمک میکند و در این نوع آسانسورها ایمنی و امنیت به درجه بالایی می‌رسد. نوع حرکت این اسانسورها ترکیبی از پیستون و سیم بکسل است که با استفاده از جک قرقره‌ای متصل می‌شود، به این صورت که سیم بکسسل از قرقره عبور کرده و یک سر آن به کابین و سر دیگر آن به زمین متصل می‌شود. در نتیجه دیگر احتیاج به حفر چاه برای پیستون نیست و در هزینه‌ها نیز صرفه جویی می‌شود. سرعت آسانسور هیبریدی مانند آسانسورهای هیدرولیکی است، اما در ارتفاع دو برابر استفاده می‌شود.
انواع آسانسور بر اساس کاربرد
آسانسورها با توجه به نیازهای مختلف ساختمان‌ها و کاربردهای متنوع، در انواع مختلفی طراحی و تولید می‌شوند. هر یک از این انواع، ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارد. در ادامه به بررسی انواع آسانسور بر اساس کاربرد می‌پردازیم:
آسانسور باربر
آسانسور بیمارستانی
آسانسور مسافربر
آسانسور خانگی
آسانسور خودرو بر
آسانسور شیب دار
آسانسور معلول بر
آسانسور غذابر
آسانسور صنعتی
مراحل نصب آسانسور سیستم معمولی و رایج ساختمانی:
نکته:\\ این مورد توسط شرکت سِنت لیفت احتمالا اجرا نخواهد شد به دلیل قدیمی بودن!
نصب آسانسور یک فرآیند تخصصی و پیچیده است که شامل مراحل متعددی از طراحی اولیه تا اجرای نهایی می‌شود. در ادامه، مراحل دقیق و کلیدی نصب آسانسور را با جزئیات بیشتری مورد بررسی قرار خواهیم داد.
پیش‌نیازها و آماده‌سازی برای نصب آسانسور
قبل از هر چیز، لازم است که تمام تجهیزات و ابزارهای مورد نیاز برای نصب آسانسور آماده شود. با توجه به اینکه نصب آسانسور نیازمند دقت بالایی است، پیشنهاد می‌شود که حتماً از یک متخصص کمک بگیرید تا از بروز هرگونه خطر احتمالی جلوگیری شود.
مرور دقیق دفترچه راهنمای نصب قبل از شروع کار بسیار مهم است. این کار به شما کمک میکند تا با نحوه صحیح اجرای قطعات و مراحل نصب آشنا شوید. همچنین، تمام قطعات باید به دقت دسته‌بندی و مرتب شوند تا فرآیند نصب به راحتی و بدون خطا پیش رود.
مراحل اصلی نصب آسانسور
مرحله اول: آماده‌سازی کف چاله آسانسور
کار نصب آسانسور با آماده‌سازی دقیق کف چاله آغاز می‌شود. این فرآیند شامل برنامه‌ریزی و تنظیم مکان اولیه توقف آسانسور قبل از عملیات بتن‌ریزی است.
مرحله دوم: طراحی و تهیه نقشه
در صورتی که آسانسور در ساختمانی در حال ساخت نصب می‌شود، طراحی دقیق نقشه آسانسور بر اساس اندازه‌گیری‌های چاهک ضروری است. این نقشه‌ها میتوانند بر اساس اندازه‌های چاهک یا با استفاده از پلان‌های موجود ساختمان ترسیم شوند.
مرحله سوم: بتون‌ریزی کف چاهک
این مرحله شامل بازگشت به مرحله اول و انجام بتون‌ریزی با استفاده از بتون مگر و آرماتوربندی مناسب است.
مرحله چهارم: آهن‌کشی چاهک آسانسور
در این مرحله، نصب براکت‌ها و ریل‌های آسانسور بر اساس نقشه‌های ارائه شده انجام می‌شود.
مرحله پنجم: دیوارکشی اطراف چاهک
این فرآیند شامل ایجاد دیواره‌های محافظ از کف چاهک تا اطاقک موتور بر روی پشت بام است.
مرحله ششم: ایجاد موتورخانه
موتورخانه باید بر اساس ابعاد و مشخصات داده شده توسط فروشنده آسانسور ساخته شود.
مرحله هفتم: دورچینی درب طبقات
پس از نصب ریل‌ها و سایر تجهیزات، دورچینی درب طبقات انجام می‌شود تا اطمینان حاصل شود که درب‌ها به درستی در جای خود قرار می‌گیرند.
مرحله هشتم: کابل‌کشی و نصب تابلو برق
کابل‌های برق سه فاز باید از محل کنتور تا موتورخانه کشیده شوند و به زمین متصل گردند.
مرحله نهم: بتن‌ریزی سقف چاهک
در پایان، بعد از اتمام کلیه مراحل و تأیید نهایی، بتن‌ریزی سقف چاهک بر اساس مشخصات فنی مورد نظر انجام می‌شود.
این مراحل دقیق نصب آسانسور نه تنها به تضمین ایمنی و کارآمدی آن کمک میکند بلکه اطمینان میدهد که آسانسور به درستی و با رعایت تمامی استانداردهای فنی نصب شود.
